ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟
رونمایی از ارز دیجیتال ملی
رئیس‌کل بانک مرکزی بیان کرد که زیرساخت‌های لازم برای توسعه ارز دیجیتال ملی تدوین شده است و در آینده‌ای نزدیک شاهد راه‌اندازی آن خواهیم بود.
به گزارش بنکر ( Banker )، این دومین باری است که علی صالح‌آبادی به مساله عرضه ارز دیجیتال ملی ایران اشاره می‌کند.
صالح‌آبادی در گردهمایی روسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه، با تاکید دوباره بر موضوع راه‌اندازی ارز دیجیتال ملی ایران گفت: موضوع رمزپول ملی از جمله موارد مهم در دستورِ کار بانک مرکزی است که زیرساخت و دستورالعمل‌های مربوط به آن تدوین شده و در آینده نزدیک به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی خواهد شد.
صالح‌آبادی دو ماه پیش هم گفته بود که بانک مرکزی در حال بررسی ارز دیجیتال ملی است و در آینده آن را به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی خواهد کرد.
ارز دیجیتال ملی چیست؟
در یادداشت گذشته در رابطه با ارز دیجیتال ملی که این روزها توسط مقامات بانک مرکزی ایران مطرح شده است، به بررسی شرایط این نوع از رمز ارزها در جهان پرداختیم و در این یادداشت قصد داریم جنبه های مختلف ایجاد این ارز در ایران را بررسی کنیم.
به گزارش سیناپرس، ارزهای دیجیتال ملی یا همان ( CBDC (Central Bank Digital Currency نوعی از ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ ارزها هستند که خاصیت متمرکز داشته و عموم افراد و یا جامعه نقشی در استخراج و تولید آن ندارند و دولت ها می توانند روی آنها کنترل داشته باشند. هدف از کنترل دولتی این نوع ارزها جلوگیری از پول شویی و کاهش مخاطرات ناشی از سیستم غیرمتمرکز و غیر قابل کنترل است. در کشور ما هدف دولت از تلاش برای پی ریزی طرح ارز دیجیتال ملی این است که با شفاف سازی نقل و انتقالات، موجب جلوگیری از بسیاری از مشکلات احتمالی شود.
هدف از راه اندازی ارز دیجیتال ملی
شرکت خدمات انفورماتیک همگام با سیاست‌های کلان بانک مرکزی جمهوری اسلامی، با تشکیل کارگروه های تخصصی و راه اندازی آزمایشگاه های فنی، گونه های مختلف ارز دیجیتال را تولید و کاربری آن ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ ها را در مقیاس آزمایشی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
ارز دیجیتال ملی چه سودی برای دولت ها دارد ؟
هدف از توسعه زیرساخت ارز دیجیتال ملی بر پایه ریال، امکان‌سنجی و ارزیابی قابلیت های این فناوری در تسهیل مبادلات اقتصادی، افزایش شفافیت و توسعه خدمات مالی و پرداخت در نظام بانکی کشور است.
بر اساس گزارش شرکت خدمات انفورماتیک، این زیرساخت می تواند ارز دیجیتال ملی را به پشتوانه پول ملی کشور تبدیل کرده و در فاز اول در اختیار بانک های تجاری کشور قرار دهد تا از آن به‌عنوان توکن و ابزار پرداخت برای تبادلات، تسویه بین بانکی و توسعه خدمات خود بهره گیرند. به این ترتیب، بانک‌ها ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ قادر خواهند بود با تعریف انواع قرارداد‌های هوشمند در این بستر، به توسعه و بهبود زیرساخت خدمات مالی و پرداختی خود، از جمله خدمات مبتنی برکیف پول و پرداخت های خرد اقدام کنند.
اوایل اردیبهشت ماه وزیر ارتباطات اسبق نیز از آماده شدن مدل آزمایشی این ارز رمز پایه خبر داده بود. در آن زمان بر اساس مصوبه بانک مرکزی، استفاده از ارزهای رمزنگاری شده مثل بیت کوین، ممنوع، اما اعلام شد که این تصمیم بدین منظور نیست که به کارگیری ارز دیجیتال در توسعه داخلی ممنوعیت یا محدودیت دارد. البته نگرانی بانک مرکزی ناشی از خروج ارز و آسیب دیدن مردم و موضوعات این چنینی بود چراکه بیت‌کوین تنها ارز دیجیتال موجود در بازار نیست و آینده چهارچوب و پیکره اینترنت دنیا مبتنی بر بلاک چین خواهد بود.
به باور کارشناسان، رمز ارز با ریال دیجیتال هم به لحاظ زیرساخت، هم به لحاظ شیوه تولید و هم به لحاظ گردش پولی و اداره آن بسیار متفاوت است. چرا که همانند تعریف ابتدایی چگونگی استخراج رمزارز، این فعالیت با انتشار پول رسمی حتی به شکل دیجیتال، بسیار متفاوت است مگر آنکه رمز ارز جدیدی ساخته و استخراج و نام آن ریال دیجیتال ایران و با نظارت و دخالت مستقیم بانک مرکزی کشور باشد.
در این میان موضوع اصلی چگونگی تدوین سیاست پولی و ارزی کشور است. باید توجه داشت پول رسمی کشور از نوع اعتباری و دارای ساز و کار خاص خود است اما استخراج رمز ارز نه اعتباری بلکه مستلزم صرف هزینه حقیقی است. ساده ترین مثال نزدیک به این تعریف شاید تلاش برای استخراج طلا و ضرب سکه باشد که به خودی خود دارای ارزش است. لذا اداره پول اعتباری با اداره پول دارای ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ ارزش ذاتی بسیار متفاوت و مستلزم مطالعات عمیق و داشتن تخصص کافی و فنی در این حوزه است.
*دکتر پوریا جهانبخشیان- مدرس گروه بازرگانی و امور مالی دانشگاه دولتی قبرس
مشاور و تحلیل گر بانک سوییس کوت در بخش بازار سهام و فارکس
از هر ۱۰ بانک مرکزی ۹ بانک بر توسعه‌ی راهکارهای ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) متمرکز شده‌اند
بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی (BIS) در آخرین تحقیق خود مدعی شد که از هر ۱۰ بانک مرکزی ۹ بانک بر توسعه‌ی راهکارهای ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) متمرکز شده‌اند. به‌علاوه، ۵۰ درصد از این موسسات مالی دولتی مرحله‌ی توسعه و ساخت CBDC خود را پشت‌سر نهاده و درحال آزمایش آنها هستند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد ، رئیس مرکز نوآوری BIS عوامل اصلی تشکیل‌دهنده‌ی صنعت رمزنگاری مانند استیبل‌کوین‌ها و امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) را تهدیدی برای بانک‌های مرکزی جهان خواند
ابراز علاقه‌ی بانک‌های مرکزی به CBDCها
موسسه‌ی مالی جهانی BIS از ۸۰ بانک مرکزی پرسش‌هایی درخصوص موضع‌گیری و پیشرفت آنها مطرح نمود. طبق نتایج به‌دست آمده ۹۰ درصد از شرکت‌کنندگان اظهار داشتند که درشرف رونمایی و معرفی از محصولات جدید خود هستند. در این بین نیمی از بانک‌های مرکزی خود را درحال توسعه یا اجرای آزمایشات منسجم CBDC توصیف کرده‌اند.
وقتی سخن از CBDCها شود نمی‌توان تلاش‌های دولت چین را در این زمینه نادیده گرفت که با اجرای طرح‌های متعددی سعی در افزایش محبوبیت آن در بین شهروندان کرده است. ارز دیجیتال e-CNY یکی از شیوه‌های پرداختی درطول برگزاری بازی‌های المپیک زمستانی پکن بود که حجم تراکنش‌های روزانه‌ی آن تقریبا ۳۰۰ دلار برآورد شده است.
سایر کشورهایی که همگام با چین درحال توسعه‌ی راهکارهای بومی یا تدوین طرح‌های آزمایشی هستند عبارتند از: مالزی، مکزیک، تایلند، زامبیا و اندونزی.
موسسه‌ی BIS در گزارش خود به وضعیت استیبل‌کوین‌ها و رمز ارزها نیز اشاره کرده است. در پیش‌بینی BIS آن دسته از استیبل‌کوین‌هایی که توسط یک ارز فیات واحد پشتیبانی می‌شوند ممکن است در آینده به‌عنوان یک روش پرداخت مورداستفاده قرار گیرند. با این‌وجود BIS دیدگاه خوش‌بینانه‌ای درقبال استیبل‌کوین‌هایی که پشتوانه‌ی کالا دارند یا دارایی‌های دیجیتالی همچون بیت‌کوین ندارد.
افزایش تمایل ۱۰ درصدی بانک‌ها
نظرسنجی مشابهی که در سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) توسط BIS صورت پذیرفت حاکی از آن بود که ۸۰ درصد از بانک‌های مرکزی درحال توسعه‌ی CBDC بومی خود هستند. در این نظرسنجی قدیمی ۶۶ موسسه‌ی مالی شرکت داشتند.
طبق این گزارش، بانک‌های مرکزی درآن زمان به‌خاطر اقتصاد بازارهای نوظهور (EME) به CBDCها تمایل داشتند، درحال حاضر این گرایش به‌دلیل بازارهای مالی پیشرفته است.
